سخن روز

۱۳۹۸/۰۷/۱۴

خرد جمعی یا هوش جمعی (Common Sense)

خرد جمعی
خرد جمعی یا هوش جمعی برآیند نظرات گروهی از افراد به جای یک فرد متخصص است. خرد جمعی را حس عمومی یا عرف عام نیز ترجمه کرده‌اند. اما، برای تفهیم بیشتر موضوع ، می‌توان آن را به معنی«جان جمعی و روح جمعی» نیز تعریف کرد.
آنچه شگفت انگیز است و اصولا عبارت خرد جمعی را معنادار می‌کند این است همان اطلاعات کم‌ارزش و کوچک موجود در ذهن فرد فرد نظر دهندگان با بر روی هم نهاده شدن ناگهان به شکل واقعیتی سخت و با‌ارزش خود را بروز می‌دهد. به عبارت دیگر جمع تصویر درستی از آن‌چه که در جهان می گذرد دارد.
پژوهشگران بر این باور هستند که هوش جمعی از آنجا برمی آید که افراد گروه تا چه اندازه با یکدیگر همکاری می‌کنند. برای نمونه، گروه‌هایی که افراد آن را کسانی با "حساسیت اجتماعی" افزون تر تشکیل می دادند دارای خرد جمعی بالاتری بودند.
حساسیت اجتماعی به این ارتباط دارد که اعضا تا چه اندازه به خوبی احساسات یکدیگر را درک می‌کنند. همچنین در گروه‌هایی که یک فرد نقش چیره دارد، این گروه‌ها از هوش جمعی کمتری، در مقایسه با گروه‌هایی که در آن‌ها جریان بحث چرخش متعادل تری دارد، برخوردار هستند. به علاوه، تیم‌هایی که شمار زنان در آن‌ها بالاتر باشد حساسیت اجتماعی بیشتری نشان میدهند و در مقابل خرد جمعی آن‌ها در مقایسه با گروه‌هایی که تعداد زنان کمتری دارد بالاترمی باشد.
بحث حکم کسی که قتلی انجام می‌دهد، به مانند حکم کسی است که همه انسان‌ها را کشته است! نیز برپایه این منطق استوار است. یا برعکس اگر کسی به انسانی نیکی کرده باشد، مثل آن است که به بشریت نیکی کرده است!
در خصوص قضاوت «خرد جمعی» ذکر این مطلب ضروری است که نظر هر فرد دو عنصر را در درون خود دارد اطلاعات صحیح و غلط. اطلاعات صحیح (از آن رو که صحیح‌اند) هم‌جهتند و بر روی یکدیگر انباشته می‌شوند اما خطاها در جهات مختلف و غیرهم‌سو عمل می‌کنند لذا تمایل به حذف ‌یکدیگر دارند. نتیجه این می‌شود که پس از جمع نظرات آن‌چه که می‌ماند اطلاعات صحیح است.
در یک آزمایش معروف از حدود ۸۰۰ نفر خواستند که وزن یک گاو را حدس بزنند. وقتی میانگین جواب‌ها را حساب کردند، با یک درصد خطا درست بود. حالا حساب کنید یک متخصص چقدر باید دقیق باشد تا بتوانند چنین برآوردی را انجام دهد.